Skip to main content

Posts

simon carmiggelt

allemaal onzin (1947) en je blijft lachen  (1968) zijn twee boeken van carmiggelt waarin eerder verschenen korte verhalen zijn gebundeld. de verhalen verschenen veelal onder zijn pseudoniem kronkel in dagbladen zoals vrij nederland, het parool, de groene. in steinz gids voor de wereldliteratuur wordt carmiggelt als stilistische verwant gezien van willem elsschot die met kaas  een even tragikomische weergave van het dagelijks leven gaf. steinz ziet ook een voorloper van carmiggelt in nicolaas beets alias hildebrand, met zijn 'komisch-realistische prozaschetsen'. volgens steinz heeft hij ook een verwantschap met de schrijver van tragikomische dierenverhalen anton koolhaas en natuurlijk met 'de meester van de zelfspot en de desillusie' j.h.f. grönloh alias nescio. grote namen in een traditie van schrijvers van leesbare teksten over het dagelijks leven. veel van zijn verhalen las hij ook voor op televisie. daar zijn nu nog opnamen van op youtube te vinden. in 1983 maakte be...

live spinozaportret. het blijft een vraag

in nrcweekend van 16/17 april 2016 las ik met aandacht en verwondering het artikel over een vermeend nieuw portret van spinoza. misschien het enige dat tijdens zijn leven is geschilderd. maar nadat het portret op de tefaf aanwezig was met een prijskaartje van 1,75 miljoen euro, is het inmiddels in opspraak geraakt. er is onduidelijkheid over de datering en de toeschrijving van het schilderij en daarmee is er ook onduidelijkheid of het een live portret is of niet. experts geven ontwijkende antwoorden of onthouden zich van antwoorden zonder duidelijke reden. wat moeten we hiervan denken. een vervalsingsschandaal in aanloop, een concurrentiestrijd in de wereld van kunstexperts of desinteresse? dit verhaal krijgt vast nog een vervolg. intussen reageren verschillende mensen al naar aanleiding van het nrc-artikel of naar aanleiding van de lopende discussie. het spinoza-blog dat eerst blij was met de ontdekking, trok zijn enthousiasme begin april terug met deze blog:  kaddisj voor een ...

assertief bezig bijtje

de rel opgemerkt over abou jahjah bij de bezige bij? pro-israël schrijvers zijn er niet blij mee. want abou jahjah is pro-palestina. vrijheid van meningsuiting toch? de bezige bij vindt de schrijver blijkbaar binnen haar verzetsimago passen. valt wat voor te zeggen toch? maar anderen vinden het de vijand binnenhalen. inmiddels verschenen al hele uiteenlopende reacties op deze actie van de bezige bij. tzum, de literaire blog,  zette wat van deze reacties bij elkaar. micha wertheim schreef een genuanceerde reactie in de vrij nederland van 18 april. treffende zin is: "de terrorist van de één, is de verzetsstrijder van de ander." ilja pfeijffer schreef op 29 april wat hardere taal in zijn column in nrc next. hij vindt het "grootmoedig en genereus" van abou jahjah dat hij geen bezwaar heeft tegen een uitgever van een schrijver als leon de winter. tja, zo kun je het ook zien. 9 mei vergaderen de schrijvers van de bezige bij over deze kwestie. schrijver marcel möring, die...

virtuoos

margriet de moor laat haar liefde voor opera, italië, liefde en het leven blijken in deze historische en liefdesroman. een passie domineert het leven van de hoofdpersoon carlotta, een passie voor de stem van de castraat gasparo, en voor de persoon zelf. gasparo op zijn beurt heeft een passie voor de zangkunst en voor zichzelf en zijn eigen virtuositeit. de virtuoos is een leerzaam boek met alle kennis over het napels van de 18e eeuw, over de opera-cultuur in die tijd, over de castraatzangers, over de liefdesmoraal, over de bedelaars en over de politiek en cultuurverschillen. met schilderachtige beelden brengt de moor de geschiedenis tot leven voor de lezer. voor wie niet geïnteresseerd is in operamuziek in de 18e eeuw worden er wel wat veel beschrijvingen met vaktermen gegeven. ik kan me voorstellen dat het wel de realiteit was in die tijd waarin de mogelijkheden om je in andere onderwerpen te verdiepen slechts beperkt was en mensen dus heel gespecialiseerd waren. uiteindelijk blijf je...

de aanslag strip

milan hulsing maakte een stripversie van de aanslag en won er de prijs voor het beste stripalbum van 2015 mee. hij verbeeldt het beroemde boek van harry mulish in kleurrijke beelden die de emoties uit het boek treffend oproepen. hulsing volgt in zijn verstripping van het boek niet klakkeloos de roman. dit valt aan het begin van het boek gelijk op. hij begint niet met de aanslag maar met de opsluiting van anton in de cel en de ontmoeting met de onbekende vrouw, waaraan hij de rest van zijn leven blijft denken. op die manier krijgt die gebeurtenis gelijk veel nadruk, waar de nadruk van die gebeurtenis in de roman vooral later komt als anton aan de vrouw blijkt te blijven denken. ik vraag me af hoe de strip leest als je het boek niet kent. de tekeningen zijn heel beeldend en vol emotie door kleurgebruik, door schaduwen, sterk spelen met het 'camerastandpunt'. in de strip zie ik op veel plekken een interpretatie van het verhaal van mulish. een verhaal met alleen tekst levert natuur...

down? science says read, go gardening or have sex

happiness is most close when you read. after that you can best go gardening to be happy and finally, having sex cheers you up too. but i know books that can make me utterly sad. gardening can make you sad too, when you see the plants dying in autumn and winter or when it is raining too much. and sex? well to be honest you sleep well on it but as an ultimate remedy for a dip, no, not for me. my recipe to wipe out that dip is to start making something, to do something that has to be done, to go outside, or like last weekend, to bring my son at half past six to a rowing-course and watch the rowers do their best in the early morning hours. image from the hungry little girl blog at hungrylittlegirl.com and what to think of drinking something hot, like strong decaf or rooibos tea, taking a chocolate or a cacao bean and almond. or what to think of eating an egg, a banana or strawberries. they seem to be stimulating for your dopamine content. and dopamine helps us to feel peaceful and ha...

duizend doden

in millemorti van nelleke noordervliet komen gelukkig niet zoveel doden voor. millemorti is de naam van een oude steengroeve in een zuidelijke punt van zwitserland, omgrensd door italië. notabelen uit het bergdorp vlakbij hebben het plan opgevat om daar een wintersportoord te maken zodat ook in de winter het dorpje kan profiteren van toerisme. zoals verwacht kan worden stelt dat dorpsbewoners tegenover elkaar die voor de natuur kiezen of die voor economische welvaart kiezen. het middelpunt van dit verhaal vormt een nederlandse kunsthistorica die zich in het dorpje terugtrekt voor een half jaar om onderzoek te doen. helaas zit het niet mee. haar boeken komen niet aan, het weer is slecht, ze breekt een been, een lawine brengt chaos en de liefde die ze vindt raakt ze ook weer kwijt. het boek begint als een streekroman op een mooie inspirerende locatie maar ontpopt zich als een levensfilosofische roman. het thema door het boek heen is het meedragen van het verleden. het verleden blijft het...

de overgave

dit boek van arthur japin heb ik in twee fasen gelezen. de eerste helft was een tijdje genoeg voor me. het onderwerp is erg gewelddadig en helaas nog steeds actueel, misschien dan niet zozeer in amerika als wel in afghanistan en syrië bijvoorbeeld. maar uiteindelijk heb ik toch verder gelezen en spijt heb ik er niet van. wat een imponerend boek over een zwaar mensenleven. ik moet zeggen dat ikzelf het onvoorstelbaar vond hoe je als kolonist zo volhardend kon zijn tegen de bewoners van het land. maar het waren andere tijden met andere denkbeelden. al die bizons ook die maar werden afgemaakt om de indianen te dwarsbomen. en dan te bedenken wat een problemen er nog steeds zijn in indianenreservaten. goodreads over de overgave scholieren.com over de overgave wikipedia over arthur japin japin op de dag van de literatuur 2015 uittreksel op de uittrekselbank van de bieb (voor leden)

een lesje

30 paar ogen kijken je aan. sommigen slaperig, anderen verveeld, sommigen laatdunkend, uitdagend, afwachtend. hoe kijken pubers van 14 naar je als je lesgeeft. vinden ze het leuk, doe ik het goed, is het saai of stom nu, o, snel door. hou ze bezig. dat schiet door me heen. een tweede keer lesgeven en het valt veel zwaarder dan ik het me vantevoren inbeeldde. waar is ineens mijn rust en zelfvertrouwen. waar zijn de leuke dingen die ik had willen zeggen en vragen. ik bevries. op naar de derde keer. zal het dan lukken om gewoon rustig te blijven, om te wachten tot er respons komt uit de klas. was het alvast maar weer zover. want dat is het middel. gewoon doorgaan met oefenen, tot je de slag hebt. knaplastig

helden griekse mythen

ik ben altijd gefascineerd geweest door de griekse en romeinse mythen. misschien wel omdat ik met de bijbelverhalen ben opgevoed en meer van dat soort verhalen wilde leren kennen. els pelgrom presenteert deze verhalen als verklaringen die de mensen destijds verzonnen voor de fenomenen die ze niet begrepen. waar kwam de donder vandaan, of het onvoorspelbare weer. wie maakte de aarde. de mythen zijn een invulling van deze vragen met de goden en helden als antwoord op dit soort levensvragen. een heerlijke fantasiewereld vol avontuur. maar ook met veel verraad, oorlog en wreedheid. want de mens is niet vredelievend en ook dat moest verklaard worden. leesfeest over dit boek en andere zoals deze

broer

hoe gaat dat met familie. esther gerritsen drukt je weer eens met je neus op de feiten. familie betekent loyaliteit door alles heen, maar ook blootgelegde zwakke plekken. in de loop van ons leven creëren we onszelf tot een personage, maar voordat we dat deden, kende onze familie ons al. olivia, de hoofdpersoon in broer, creëerde voor zichzelf een sterke vrouw, zakelijk, efficiënt, dit in antwoord op haar ongeorganiseerde jeugd, waarin haar vijf jaar oudere broer haar aan de hand nam, tot ze daar genoeg van had en ze het zelf kon. een fantastisch boekje dat me met een leeg gevoel achterliet. in hoeverre creëren we niet allemaal een huls voor een innerlijk dat er niet in past. dat is zo pijnlijk om dat zo te lezen, zo herkenbaar. maar wat dan. waar past het innerlijk dan wel bij. de keuzes die we maken, worden vaak beïnvloed door de omgeving, de gebeurtenissen, en ook door wat we zouden willen worden. maar past het wel. misschien zijn we wel een mooi servies dat niet in de vaatwasser kan...

de aanslag

het ene moment heeft anton medelijden met zichzelf en zijn saaie, koude en hongerige oorlogsleven en het volgende moment heeft hij pas echt reden om treurig te zijn. zo zijn we allemaal. op momenten dat we onszelf eigenlijk in onze handen moeten wrijven van geluk (soms relatief gezien, maar toch) zien we het niet tot we het niet meer hebben. daarna vindt anton nog veel geluksmomenten terug maar draagt hij een zwart gat mee in zijn hoofd waarin hij zichzelf soms helemaal verliest. gelukkig is het maar soms. eigenlijk is het een heel angstig persoon, zoals ieder mens is uit zelfbehoud. en pas als hij zijn angsten onder ogen ziet, stukje bij beetje, blijken die angsten minder erg te worden en te zijn dan hij ooit vreesde. stukje bij beetje ziet hij zijn geschiedenis onder ogen en past hij zijn leven daarop aan, eindigend bij een stukje opgelegd verzet van hemzelf tegen de atoombom. dan pas durft hij echt te leven. het verhaal is afgeschreven. de aanslag op goodreads recensie op trouw.nl e...

de vliegeraar

dit boek vliegt. het gaat door merg en been. het geeft je regelmatig kippenvel. wat een boek. het is zo intens. gelukkig leven wij in andere situaties dan de hoofdpersoon van het boek. afghanistan is voor de meesten van ons ver van ons bed. maar de levensfilosofie in dit boek raakt ons allemaal. en het wordt zo tergend herkenbaar verteld, genadeloos de vinger op de zere plek leggend. het legt onze berekenendheid bloot in al onze relaties. hadden wij ooit echte vrienden, of waren en zijn het slechts mensen die passen bij wat we willen; bij wat we willen bereiken, of bij hoe we willen overkomen, of bij hoe we ons willen voelen. het kippenvel staat al weer op mijn armen nu ik terugdenk aan het boek. zo schrijnend, zo mooi, zo ontroerend. er is heel veel over dit boek geschreven. blijkbaar raakte het andere mensen net zo veel. hieronder wat voorbeelden van informatie en samenvattingen over het boek. de vliegeraar op goodreads recensie op seventyeight.nl een samenvatting op wikipedia hotel ...